• Le doyen de la presse Européenne

Sapè Fa : Ugo casalonga

Ugo Casalonga, a passione di ua liuteria

Ugo Casalonga
A liuteria, una passione antica

 
Stallatu dapoi guasgi trenta anni in Pigna, in Balagna, Ugo Casalonga cuncepisce strumenti à corde di qualità maiò. À mezu, di sicuru, a famosa cetera, sparita è rinata in tempi di u riacquistu…


Pigna, paese balaninu assai cunnisciutu per accoglie, in a so casa musicale,artisti, cuncerti, spettaculi. Hè dinò u locu sceltu da a famosa «Cumpagnia» chì travaglia intornu à u cantu tradiziunale di u rughjone è d’altrò. À mezu, Toni Casalonga, impegnatu dapoi sempre à prò di a cultura. Averà, forse cercatu à tramandà qualcosa à Ugo, u so figliolu chì face dapoi più di trenta anni, a so strada. Forse micca inde u cantu ma a musica è piuttostu a fattura di i strumenti : liutaghju.

Una passione nata à 16 anni è ancu nanzu. « Di fattu, spiega l’artisgianu, avia ascultatu issu sonu particulare, è bagnatu ind’un universu culturale
tradiziunale, ne vulia una. Ma, fattura ùn ci n’era in Corsica è ùn mi pudia pacà i servizii d’un prufessiunale. Mi firmava tandu di fà ne una da per mè. »

Quaranta anni di passione

Issa musica, chì piglia e so radiche in tempi di u Medievu, è forse ancu nanzu, ghjunghje da l’Italia è si cansa in Pigna. « Per mè, hè statu subbitu una revelazione, aghjusta u n liutaghju, a passione di a musica tradiziunale, di fà ne u mo mistieru è dinò di campà quì, ind’è mè. Liutaghju, hè un travagliu chì arricchisce assai. Ci hè sempre da amparà. »
Di fattu, unu di l’ultimi sunadori di cetera fù Francescu Succi di Cervioni. Sunadori è liutaghji si seranu arrimbati nantu à ellu per i strumenti novi.

S’è Michele Buresi fù, in l’anni settanta u primu liutaghju à creà cetera (cù accordi ritruvati nantu à scritti è primi strumenti fatti in Italia), Ugo Casalonga è Cristianu Magdeleine anu pigliatu a seguita.

In u attellu in Pigna, u liutaghju balaninu hà fattu di a cetera u so strumentu maiò ma ne face d’altri : ghitarre, manduline, ghjocherellara cù l’archettu, tanti strumenti à corde è masimu strumenti di mudellu di a rinascita. Una strada chì s’hè imposta à 18 anni, mentre ch’ellu era in furmazione per esse ebenistu. Per cuncepisce i so strumenti, l’artisgianu adopra legni di quì è d’altrò (noce, sorbu, cipressu, bussu, chjarasgiu, frassu...), è d’altrò (ebanu) cù e cavichje in bussu. « Quandu eu travagliu, cercu sempre à esse avvicinatu u più pussibile da i mudelli i più anziani. Dopu, ci aghjustu sempre a mo manera di risente u strumenti, un’emuzione particulare...»
In u so attellu in Pigna, dui spazii di travagliu : unu dedicatu à a fattura è un altru di mostra è accolta per i musicanti.

A cetera rinata ? Una fiertà per u liutaghju chì porta a so petra à iss’inseme. Oghje, serianu più o menu, centu à sunà di cetera in Corsica purtati, in tempi di u riacquistu, da Michele Raffaelli. Per Ugo, una passione tramandata da Toni, u babbu, chì, s’ellu ricunnosce d’ùn esse capace di cuncepisce strumenti, mette quantunque a so grinfia postu ch’ellu sculpisce, di tantu in tantu, capi à u principiu di u manicu. È per Ugo, una passione chì ne face, oghje, un liutaghju monda rinumatu.


Ph.P.

Cuntattu :
Attellu di liuteria Ugo Casalonga
20200 Pigna
tel : 06-22-96-24-03
Partager :