• Le doyen de la presse Européenne

Sapè Fà : Antone tramini, cantadore è ... cultellaghju

Stallatu dapoi più di vinti anni in Vignola, nantu à a cumuna di Bastelica, Antone Tramini hà cuncentratu a so attività nantu à a fabricazione di cultelli artisgianali. A segguita d’un percorsu militante…
Sapè fà : Antone Tramini, cantadore è...cultellaghju


Stallatu dapoi più di vinti anni in Vignola, nantu à a cumuna di Bastelica, Antone Tramini hà cuncentratu a so attività nantu à a fabricazione di cultelli artisgianali. A segguita d’un percorsu militante…


Antone Tramini hè monda cunnisciutu dapoi quaranta anni in l’universu di u cantu corsu. Cumponitore è autore, hà purtatu a so petra cù gruppi rinumati cum’è i Voci di a Gravona, Diana di l’Alba, Mimoria tramandata...Intervenente in lingua corsa è respunsevule d’attelli dedicati à u cantu tradiziunale, ùn si misureghja micca, oghje, u so impegnu à prò di a cultura isulana. U mondu di l’artisgianu ? « Hè una passioni ziteddina, spiega l’artistu, aghju campatu vicinu à u me missiavu, chì m’insegnò tutti l’arnesi di a vita paisana. Un ghjornu, mi rigalò una cultedducccia. M’hè sempri piaciuta ! »


Primi passi in u 2003

À u principiu di l’anni 2000, Antone, cantadore, musicante (cuntrattu di Cità), intervenente in lingua corsa (in u circondu), campa in Pisciatellu. Hè quì ch’ellu riflette à dà un fiatu novu à a so attività, sempre liata à a cultura... « Aghju travaddatu intornu à a bancalaria, aghjusta l’artisgianu, aghju sempri avutu una certa passioni per u legnu. Mi piaci monda à travaddà lu. Vuliu spusà u legnu è l’aciaghju. Hè cusì ch’eu feci a me prima cultedda in u 2003. »

À iss’epica quì, Antone face a so casa in Vignola (cumunu di Bastelica), è cuncepisce a so stazzona appena più sottu. U destinu di u cultellaghju hè in marchja. « Aghju fattu u me prima stilettu, senza cunsigliu, ma hè ghjunta subbitu a voddda di sapè ni di più. Mi ni socu avistu chì ci era poca ghjenti chì sappiani fà un stilettu. Eppo, eru andatu à veda à u Prete Doizan in Vicu è Ghjuvanni Finelli, di Tavera ma chì stava in Saone per amparà à fà culteddi… Hè eddu chì m’hà amparatu à fà u famosu « curnichjolu » (cultedda corsa)...Ci voli à sapè chì a cultedda si piega, hè fatta pà metta in a stacca, eppo u culteddu hè drittu, ùn si piega micca. »

Strada facendu, Antone Tramini cuntinueghja u so percorsu in Cuttuli (i so lochi) cù Ghjuvanni Biancucci, sta volta. « M’hà spiegatu dinò u so sapè fà è m’hà datu assai materiali pà travaddà è stazzunà. »


Labellizatu dapoi u 2020

Dopu, l’hè tuccatu à francà un passu di più è seguità una furmazione ind’è Jean-Do Susini, presidente di u Sindicatu di i Cultellaghji Corsi è cù Cristianu Moretti (CFMTT di Roumégoux). Cusì, è dopu à dui anni, u cultellaghju hà principiatu di manera ufficiale, sta volta, a so attività. « Dapoi 2020, sò labellizatu, vali à di chì u me travaddu hè ricunnisciutu...Currispondi à una certa qualità. Hè impurtanti ch’ùn semi cà sessanta in Corsica mentri chì, culteddaghji, ci n’hè 2300 in Sardegna per indettu ! »


À l’annu, Antone face una trentina di cultelli. « Facciu vena l’aciaghju è ci hè da veru un sapè particulari, stazzunà, a fiara, marteddà. Pà i legni, piddu monda l’ugliastru ma dinò limoni, frassu, chjarasgiu, noci. È facciu à tempu, culteddi cù corri di capri, muntoni o beccu. »

U travagliu dumanda assai precisione. « Hè un sapè fà ! Ci voli à ottena prima l’aciaghju ch’è noi vulemi, dopu puliscia u legnu, nittà è lià l’insemi. Ci voli dui ghjorni è mezu pà cuncepiscia una cultedda. Hè un mistieru induva ùn si contani micca l’ori. Ma si ne pò campà ancu s’eddu ci voli à aspettà qualchì tempu. Ma cù l’uralità, cumenciu à fà mi cunnosce... »

S’ellu sempre à prò di a lingua corsa è cantadore, Antone Tramini hà riesciutu à cuncentrà a maiò parte di a so attività intornu à i cultelli. Un sapè fà ricunnisciutu, forse à tramandà da quì à qualchì ghjornu.


Philippe Peraut

Antone Tramini, cultellaghju
Vignola, Campitrosu, 20119 Bastelica
Pagina Facebook @traminiantoine
Partager :